Schoorsteenbrand; Oorzaken, Preventie en Handelswijzen

Schoorsteenbrand

Soms klinkt een schoorsteenbrand als een zware storm in het rookafvoerkanaal, anderen omschrijven het als een ‘een loeiend geluid’. Wanneer vlammen zichtbaar zijn aan de buitenkant van de schoorsteen, slaat de schrik meteen toe: een schoorsteenbrand!

Wat is een schoorsteenbrand

Het loeiende geluid in een schoorsteen wordt veroorzaakt door de zuurstof die een schoorsteenbrand aantrekt. Deze brand ontstaat door ontvlamming van aanslag in de schoorsteen, die kan bestaan uit roet of het uiterst brandbare creosoot. Nat of rot hout veroorzaakt creosoot, een substantie van onverbrande brandstofdeeltjes die zich aan de wand van de schoorsteen hechten en kunnen samenklonteren tot een dikke teerachtige laag. Creosoot ontbrandt bij temperaturen van ongeveer 500°C, een temperatuur die gemakkelijk kan worden bereikt in het rookkanaal.

Oorzaken van een schoorsteenbrand:

  • Aanwezigheid van een vogelnest in het rookkanaal kan een schoorsteenbrand veroorzaken
  • Onvoldoende luchttoevoer
  • Gebruik van ongeschikt stookmateriaal
  • Beschadiging van het rookkanaal
  • Verkeerde aansluiting van de kachel en/of het rookkanaal

Hoe voorkomt u schoorsteenbrand:

  • Om een schoorsteenbrand te voorkomen, laat u uw schoorsteen minstens eenmaal per jaar reinigen door een bedrijf dat is aangesloten bij de Algemene Schoorsteenvegers Patroon Bond (ASPB). Een verstopt of vervuild kanaal is vaak de oorzaak van een brand. Als de haard af en toe wordt gebruikt, is jaarlijkse reiniging voldoende; bij frequent gebruik wordt aanbevolen om dit minstens tweemaal per jaar te doen.
  • Hoe kleurlozer de rook, hoe beter het verbrandingsproces. Donkere rook duidt op onvolledige verbranding, mogelijk door onvoldoende luchttoevoer of het gebruik van ongeschikt stookmateriaal. Let ook op de kleur van de vlammen, die heldergeel en gelijkmatig moeten zijn.
  • Vermijd stoken bij een oostenwind, vooral als u een rieten dak hebt, omdat dit de kans op brand vergroot.
  • Leeg de aslade regelmatig om een optimale trek te behouden en een goed verbrandingsproces te bevorderen.
  • Zorg voor een emmer met zand naast de open haard, kachel of schoorsteen.

Wat te doen bij een schoorsteenbrand?

Bij een schoorsteenbrand nooit water gebruiken om te blussen. Water veroorzaakt stoom, die de schoorsteen niet snel genoeg kan afvoeren, met mogelijk scheuren of zelfs een explosie tot gevolg. Houd daarom altijd een emmer zand of een zakje zout bij de hand om het vuur te doven, waarbij het zout de zuurstof wegdrukt.

  • Hoort u een loeiend geluid in het rookkanaal? Kom direct in actie!
  • Blus nooit met water!
  • Doof snel het vuur in de haard met zand of zout, om rook in huis te voorkomen.
  • Sluit direct hierna de schoorsteenklep
  • Sluit de luchttoevoer van de kachel, of bij een open haard de deurtjes
  • Bel 1-1-2
  • Ventileer direct na het doven van het vuur de ruimte. Er zou koolmonoxidevorming kunnen plaatsvinden. Plaats bij de kachel of haard daarom een CO-melder aan het plafond.

Pas op voor koolmonoxidevergiftiging

Goed onderhoud is niet alleen belangrijk om schoorsteenbrand tegen te gaan, maar ook om koolmonoxidevergiftiging te voorkomen. Wanneer een schoorsteen geblokkeerd raakt door bijvoorbeeld een vogelnest, mortel of puin, kan dit de natuurlijke luchtstroom belemmeren. Deze luchtstroom, ook bekend als ’trek’, zorgt ervoor dat rookgassen naar boven worden geleid. Als de trek ontbreekt, kan de rook terug de kamer in worden geduwd, met alle gevaren van dien.

Om dit risico te beperken, is het van belang om een koolmonoxidemelder aan het plafond te installeren in de ruimte waar zich een haard of kachel bevindt. Raadpleeg de handleiding voor de optimale locatie van de melder.

Onze laatste tip; Zorg dat u goed verzekerd bent!

Of u gedekt bent voor schade door schoorsteenbrand is afhankelijk van uw verzekeringsmaatschappij. Sommige verzekeringen bieden alleen dekking voor brandschade als u uw schoorsteen minstens één keer per jaar laat reinigen. Dit benadrukt het belang van regelmatig onderhoud en mag niet over het hoofd worden gezien.

 

[bron: brandweer.nl, brandveilig.com, brandweernederweert.nl]